موج بزرگ کاناگاوا/ کاتسوشیکا هوکوسای/ 1831/ نقاشی روی چوب
"موج بزرگ کاناگاوا" یک باسمه چوبی معروف یا اوکی‌یوئه اثر هنرمند ژاپنی، "هوکوسای" است. ترجمه دقیق‌تر نام این اثر "آن‌سوی موج در ساحل کاناگاوا" است.
این اثر نخستین اوکی‌یوئه از مجموعه سی و شش چشم‌انداز از کوه فوجی اثر "هوکوسای" بود. این مجموعه بین سال‌های ۱۸۲۳ تا۱۸۳۵ در دوره ادو خلق و منتشر شد. "موج بزرگ کاناگاوا" معروف‌ترین اثر "هوکوسای" شد.
"اوکی‌یوئه" گونه‌ای از چاپ کلیشه چوبی است که در دوران ادو در ژاپن به مرحله باروری رسید. چاپ‌های چوبی "اوکی‌یوئه" به موضوع‌های روزمره زندگی می‌پرداخت و به سوژه‌هایی چون کابوکی، ادبیات کلاسیک، آداب و رسوم، مذهب، شعر، طبیعت بی‌جان، زندگی دربار و غرب‌گرایی توجه نشان می‌داد. "اوکی‌یوئه" به معنای نقاشی‌های جهان گذرا است. این نقاشی‌ها، زیبایی‌های زودگذر جهان ملموس را موضوع کار خود قرار می‌دادند.
برای ساختن "اوکی‌یوئه" ابتدا طرحی را که نقاش بر کاغذی کشیده بود، به روی تخته‌ای از چوب گیلاس کنده‌کاری می‌کردند. آن گاه این تخته را رنگ می‌زدند و کاغذ را با دقت و توجه کافی روی آن قرار می‌دادند. هر جا که بنا بود رنگ‌های بیشتری به اثر نهایی اضافه شود، قالبی جداگانه برای هر رنگ ساخته می‌شد. با پایان کار قالب‌سازی، بیش از دویست کپی از یک اثر تهیه می‌کردند و بعد چوب گیلاس را که تحت تأثیر چاپ‌های متعدد رطوبت گرفته بود، برای شش ماه یا بیشتر در گوشه‌ای می‌گذاشتند تا خشک شود. "اوکی‌یوئه" منبع الهام مؤثری برای نقاشان جوان فرانسوی شد و در شکل‌گیری مکتب هنری امپرسیونیست نقش عمده‌ای ایفا کرد.
در این نقاشی، موج بزرگی دیده می‌شود که قایق‌ها را در نزدیکی کرانه استان کاناگاوای ژاپن تهدید می‌کند. سرنشینان قایق‌ها کاملاً مغلوب قدرت موج عظیم شده‌اند. کوه فوجی در پس‌زمینه نگاره دیده می‌شود. منظور از این موج احتمالاً سونامی نبوده بلکه یکی از موج‌های بزرگ اقیانوس در آن ترسیم شده. تمامی ۳۶ نقاشی "هوکوسای" ترسیمی است از مناطق پیرامون کوه فوجی تحت شرایطی ویژه.
نسخه‌هایی اوریژینال از این اثر در موزه ملی توکیو، موزه متروپولیتن نیویورک، موزه بریتانیا، خانه کلود مونه در گیورنی و کتابخانه ملی فرانسه در معرض نمایش است.
تهیه و تنظیم: نرگس صاحب اختیاری
